virtualenv, Python İzole, Sanal Çalışma Alanı (Python Virtual Environment)
Farklı projelerde çalışırken kurulması gereken farklı paketler olabilir, bu paketlerden bazıları diğerleri ile tam uyumlu olmayabilir, ya da bazı projelerde Python 2 diğerinde Python 3 kullanmak gerekebilir. Bu tür ihtiyaçlar için virtualenv ya da Anaconda kullanmak mümkün, Anaconda daha önce islendi, virtualenv'e göre daha iddialı bir sistem denebilir. Anaconda hem sanal ortam, hem de pip yerine geçmek isteyen bir paket idare sistemiyle de geliyor (Anaconda'da paket kurmak için pip install yerine conda install denir mesela).
Biz daha az iddialı ama bir o kadar faydalı, sadece sanal, izole ortam yaratan virtualenv'i anlatalım.
Ubuntu'da mesela python kurduğumuzda, bu sudo apt-get ile olabilir,
komut satırında çağırdığımız python global, makinanın tümü için
geçerli bir çağrıdır. Ardından pip install ile paket kurduğumuzda bu
global python için yine global paket kurulumu yapmış oluruz. Kurulan
paketler /usr/local/lib/python2.7/dist-packages gibi yerlere
kurulur. İşte çakışma, potansiyel problemler burada ortaya çıkar.
Sanal ortam ile belli izole dizinler altında, ayrı python'u ayrı paketleri olan sanal ortamlar yaratabiliriz.
sudo apt install python3-virtualenv
kurduktan sonra mesela bir Python 2 ortamı yaratalım,
virtualenv -p /usr/bin/python2 py2a
Sonuc
Running virtualenv with interpreter /usr/bin/python2
New python executable in /home/burak/py2a/bin/python2
Also creating executable in /home/burak/py2a/bin/python
Installing setuptools, pip, wheel...done.
Şimdi ls ile dizine bakalım, bir py2a alt dizini göreceğiz. Şimdi
source py2a/bin/activate
işletelim. Böylece biraz önce tanımladığımız sanal ortama girmiş oluyoruz. Bu komut, komut satır işaretini değiştirecek ve içinde olduğumuz sanal ortam ismi orada gözükecek,
(py2a) burak@burak-Aspire-R3-131T:~$
oldu. Burada which python isletirsek
/home/burak/py2a/bin/python
görürüz, yani py2a altındaki python kullanılıyor. Gerçi bu bir sembolik bağlantı, ve başta verdiğimiz python'a bağlanıyor, fakat diğer her tür irdeleme için bu Python o sanal ortamda yerel kabul edilebilir. Burada artık pip install işletince Python paketleri sanal ortam içinde kurulacak. "Dışarıdaki" global python bunları göremeyecek. Örnek için bir pip install ardından py2a/lib/python2.7/site-packages altına bakılabilir.
Sanal ortamları yerel dizinler üzerinden idare etmenin güzel tarafı 1) Güvenlik - artık paketler, kurulumu, herşey yerel bir dizin üzerinden idare edilebilir 2) Kolaylık - eğer bir ortamı silmek istiyorsak onun sanal dizinini sildiğimiz anda bu ortam silinmiş olur.
Çıkmak için deactivate işletilir ve normal komut satırına geri dönülür.
Script ile nasil program isletilir? Bazen sadece py2a/bin/python script.py çağrısı yaparak pür bu ortamdaki paketleri işletebiliyoruz. Fakat bu her zaman işlemeyebilir, o zaman komut script'i içinde, sh ya da bash mesela, önce source sonra Python çağrısı yapmak lazım.
Python 3
Ubuntu'da artık Python 3 yorumlayıcısı ayrı bir python3 komutu ile geliyor, apt-get ile python3 kurmak mumkun. Bu komut /usr/bin/python3 dosyasında; istersek onun üzerinden ayrı bir sanal ortam da yaratabilirdik,
virtualenv -p /usr/bin/python3 py3a
ve
source py3a/bin/activate
ile bu yeni ortama gireriz. Burada python --version deyince
Python 3.5.2
görülecektir.
Not: Ubuntu Python 3 için mesela pip3 sağlamış, apt-get ile kurulan paketleri de python3-xxx diye kurulabiliyor. Bir bakıma Ubuntu da bir kolaylık sağlayarak Python 2 ile 3'ü ayrı isimlendirme üzerinden birbirinden ayırmış, fakat nihai izolasyon için hala virtualenv lazım olacaktır.
Spesifik Python Versiyonları
Diyelim ki çok spesifik bir Python versiyonu gerekiyor, bizde 2.7.1 var, ama illa ki 2.7.7 lazım. Olur mu? Olur. Öyle bir paket vardır ki belli bir Python versiyonunda desteklenmektedir sadece, vs. Bu gibi durumlarda Python'u kaynaklarından derlemek gerekebilir, ve sonra virtualenv ile sanal ortam yaratılırken o derlenen Python kullanılır. Derlemek için
wget http://www.python.org/ftp/python/2.7.7/Python-2.7.7.tgz
tar zxvf Python-2.7.7.tgz
cd Python-2.7.7
./configure --prefix=/home/burak/opt/python-2.7.7
make
make install
Artık
virtualenv -p /home/burak/opt/python-2.7.7/bin/python py2b
diyebiliriz.
source py2b/bin/activate
ile ortama girince python --version çağrısının
Python 2.7.7
cevabını verdiğini göreceğiz.
Detaylı görsel tarif için video.
Kaynaklar
Yukarı